TLG 1145 003 :: ANTIOCHUS :: Fragmenta

ANTIOCHUS Hist.
(Syracusanus: 5 B.C.)

Fragmenta

Source: Müller, K. (ed.), FHG 1. Paris: Didot, 1841–1870: 181–184.

frr. 1–15

Citation: Fragment — (line)

t1-2

ΠΕΡΙ ΣΙΚΕΛΙΑΣ.

1

Dionys. Halic. A. R. I, 22: Ἀντίοχος δὲ ὁ Συ‐ ρακούσιος χρόνον μὲν οὐ δηλοῖ τῆς διαβάσεως, Σικε‐ λοὺς δὲ τοὺς μεταναστάντας ἀποφαίνει, βιασθέντας
5ὑπό τε Οἰνωτρῶν καὶ Ὀπικῶν στρατῶν ἡγεμόνα τῆς ἀποικίας ποιησαμένους.

2

Pausan. Phoc. X, 11: Ἀνέθεσαν δὲ καὶ ἀνδριάν‐ τας Λιπαραῖοι, ναυμαχίᾳ κρατήσαντες Τυῤῥηνῶν. Οἱ δὲ Λιπαραῖοι οὗτοι Κνιδίων μὲν ἦσαν ἄποικοι, τῆς δὲ ἀποικίας ἡγεμόνα γενέσθαι φασὶν ἄνδρα Κνίδιον·
5ὄνομα δὲ εἶναι οἱ Πένταθλον Ἀντίοχος ὁ Ξενοφάνους Συρακούσιος ἐν τῇ Σικελιώτιδι συγγραφῇ φησι. Λέγει δὲ καὶ, ὡς ἐπὶ Παχύνῳ τῇ ἄκρᾳ τῇ ἐν Σικελίᾳ κτί‐ σαντες πόλιν, αὐτοὶ μὲν ἐκπίπτουσιν ὑπὸ Ἐλύμων καὶ Φοινίκων πολέμῳ πιεσθέντες· τὰς νήσους δὲ ἔσχον
10ἐρήμους ἔτι ἢ ἀναστήσαντες τοὺς ἐνοικοῦντας· ἃς καὶ κατὰ ἔπη τὰ Ὁμήρεια Αἰόλου καὶ ἐς ἡμᾶς ἔτι ὀνομάζουσι. Τούτων Λιπάραν μὲν, κτίσαν‐ τες πόλιν ἐνταῦθα, οἰκοῦσιν· Ἱέραν δὲ καὶ Στρογ‐ γύλην καὶ Διδύμας
15γεωργοῦσι, διαβαίνοντες ναυσὶν ἐς αὐτάς.

t3-15

ΠΕΡΙ ΙΤΑΛΙΑΣ.

3

Dionys. Hal. A. R. I, 12: Ἀντίοχος δὲ ὁ Συρακούσιος, συγγραφεὺς πάνυ ἀρχαῖος, ἐν Ἰταλίας οἰκισμῷ τοὺς παλαιοτάτους οἰκήτορας διεξιὼν, ὡς ἕκαστοί τι μέρος αὐτῆς κατεῖχον, Οἰνωτροὺς λέγει
5πρώτους τῶν μνημονευομένων ἐν αὐτῇ κατοικῆσαι, εἰπὼν ὧδε· «Ἀντίοχος Ξενοφάνεος τάδε συνέγραψε περὶ Ἰταλίας, ἐκ τῶν ἀρχαίων λόγων τὰ πιστότατα καὶ σαφέστατα. Τὴν γῆν ταύτην, ἥτις νῦν Ἰταλία καλεῖ‐ ται, τὸ παλαιὸν εἶχον Οἰνωτροί.» Ἔπειτα διεξελθὼν,
10ὃν τρόπον ἐπολιτεύοντο καὶ ὡς βασιλεὺς ἐν αὐτοῖς Ἰταλὸς ἀνὰ χρόνον ἐγένετο, ἀφ’ οὗ μετωνομάσθησαν Ἰταλοὶ, τούτου δὲ τὴν ἀρχὴν Μόργης διεδέξατο, ἀφ’ οὗ Μόργητες ἐκλήθησαν· καὶ ὡς Σικελὸς ἐπιξενωθεὶς Μόργητι, ἰδίαν πράττων ἀρχὴν διέστησε τὸ ἔθνος,
15ἐπιφέρει ταυτί· «Οὕτω δὲ Σικελοὶ καὶ Μόργητες ἐγέ‐ νοντο καὶ Ἰταλίητες, ἐόντες Οἰνωτροί.»

4

Idem A. R. I, 35: Ἰταλία δὲ ἀνὰ χρόνον ὠνο‐
μάσθη ἐπ’ ἀνδρὸς δυνατοῦ, ὄνομα Ἰταλοῦ. Τοῦτον δέ φησιν Ἀντίοχος ὁ Συρακούσιος ἀγαθὸν καὶ σοφὸν γεγενημένον, καὶ τῶν πλησιοχώρων τοὺς μὲν λόγοις181
5ἀναπείθοντα, τοὺς δὲ βίᾳ προσαγόμενον, ἅπασαν ὑφ’ ἑαυτῷ ποιήσασθαι τὴν γῆν, ὅση ἐντὸς ἦν τῶν κόλπων τοῦ τε Ναπητίνου καὶ τοῦ Σκυλητίνου· ἣν δὴ πρώτην κλη‐ θῆναι Ἰταλίαν ἐπὶ τοῦ Ἰταλοῦ· ἐπεὶ δὲ ταύτης ἐγκρα‐
10τὴς ἐγένετο, καὶ ἀνθρώπους πολλοὺς εἶχεν ὑπηκόους, αὐτίκα τῶν ἐχομένων ἐπορέγεσθαι, καὶ πόλεις συν‐ άγεσθαι πολλάς· εἶναι δ’ αὐτὸν Οἰνωτρὸν τὸ γένος.

5

Steph. Byz.: Βρέττος πόλις Τυῤῥηνῶν, ἀπὸ Βρέτ‐ του τοῦ Ἡρακλέους, καὶ Βαλητίας τῆς Βαλήτου. Οἱ οἰκοῦντες Βρέττιοι, καὶ ἡ χώρα Βρεττία, καὶ ἡ γλῶσσα. —Ἀντίοχος δὲ τὴν Ἰταλίαν πρῶτόν φησι
5κληθῆναι Βρεττίαν, εἶτα Οἰνωτρίαν.

6a

Strabo VI, § 4: Φησὶ δ’ Ἀντίοχος, ἐν τῷ περὶ τῆς Ἰταλίας συγγράμ‐ ματι, ταύτην Ἰταλίαν κληθῆναι, καὶ περὶ ταύτης συγγράφειν, πρότερον δ’ Οἰνωτρίαν προσαγορεύεσθαι.
5Ὅριον δ’ αὐτῆς ἀποφαίνει πρὸς μὲν τῷ Τυῤῥηνικῷ πελάγει, τὸ αὐτὸ ὅπερ καὶ τῆς Βρεττίας ἔφαμεν, τὸν Λᾶον ποταμόν· πρὸς δὲ τῷ Σικελικῷ, τὸ Μεταπόν‐ τιον. Τὴν δὲ Ταραντίνην, ἣ συνεχὴς τῷ Μεταποντίῳ ἐστὶν, ἐκτὸς τῆς Ἰταλίας ὀνομάζει, Ἰάπυγας καλῶν.
10Ἔτι δ’ ἀνώτερον, Οἰνωτρούς τε καὶ Ἰταλοὺς μόνους ἔφη καλεῖσθαι τοὺς ἐντὸς τοῦ ἰσθμοῦ πρὸς τὸν Σικελι‐ κὸν κεκλιμένους πορθμόν. Ἔστι δ’ αὐτὸς ὁ ἰσθμὸς ἑκα‐ τὸν καὶ ἑξήκοντα στάδιοι, μεταξὺ δυοῖν κόλπων, τοῦ τε Ἱππωνιάτου, ὃν Ἀντίοχος Ναπιτῖνον εἴρηκε, καὶ
15τοῦ Σκυλλητικοῦ. Περίπλους δ’ ἐστὶ τῆς ἀπολαμβα‐ νομένης χώρας πρὸς τὸν πορθμὸν ἐντὸς, στάδιοι δισ‐ χιλίοι. Μετὰ δὲ ταῦτα, ἐπεκτείνεται (φησὶ) τοὔνομα καὶ τὸ τῆς Ἰταλίας, καὶ τὸ τῶν Οἰνωτρῶν, μέχρι τῆς Μεταποντίνης καὶ τῆς Σειρίτιδος· οἰκῆσαι γὰρ
20τοὺς τόπους τούτους Χῶνας, Οἰνωτρικὸν ἔθνος κατα‐ κοσμούμενον, καὶ τὴν γῆν ὀνομάσαι Χώνην. Οὗτος μὲν οὖν ἁπλουστέρως εἴρηκε καὶ ἀρχαϊκῶς, οὐδὲν διορίσας περὶ τῶν Λευκανῶν καὶ τῶν Βρεττίων.

6b

Hesychius: Χώνην τὴν Ἰταλίαν ἔλεγον, ὥς φησιν Ἀντίοχος ὁ Ξενοφάνους ἐν τῷ περὶ Ἰταλίας.

7

Dionys. Halic. Ant. Rom. I, 73,: Εἰ δέ τις ἀπιδεῖν βουλήσεται τὰ προσώ‐ τερα, καὶ τρίτη τις ἀρχαιοτέρα τούτων εὑρεθήσεται Ῥώμη, γενομένη πρὶν Αἰνείαν καὶ Τρῶας ἐλθεῖν ἐν
5Ἰταλίᾳ. Ταῦτα δὲ οὐ τῶν ἐπιτυχόντων τις οὐδὲ νέων συγγραφεὺς ἱστόρηκεν, ἀλλ’ Ἀντίοχος ὁ Συρακούσιος, οὗ καὶ πρότερον ἐμνήσθην. Φησὶ δὲ Μόργητος ἐν Ἰτα‐ λίᾳ βασιλεύοντος· ἦν δὲ τότε Ἰταλία ἡ ἀπὸ Τάραντος ἄχρι Ποσειδωνίας παράλιος· ἐλθεῖν πρὸς αὐτὸν ἄνδρα
10φυγάδα ἐκ Ῥώμης. Λέγει δὲ ὧδε· «Ἐπεὶ δὲ Ἰταλὸς κατεγήρα, Μόργης ἐβασίλευσεν. Ἐπὶ τούτου δὲ ἀνὴρ ἀφίκετο ἐκ Ῥώμης φυγάς. Σίκελος ὄνομα αὐτῷ.» Κατὰ μὲν δὴ τὸν Συρακούσιον συγγραφέα, παλαιά τις εὑ‐ ρίσκεται προτεροῦσα τῶν Τρωϊκῶν χρόνων ἡ Ῥώμη.
15Πότερον δὲ περὶ τοὺς αὐτοὺς ἦν τόπους, ἐν οἷς ἡ νῦν οἰκουμένη πόλις ἐστὶν, ἢ χωρίον ἕτερον οὕτως ἐτύγχα‐ νεν ὀνομαζόμενον, ἀσαφὲς ἐκείνου καταλιπόντος, οὐδ’ ἐγὼ δύναμαι συμβαλεῖν.

8

Strabo V: Ὑπὲρ δὲ τούτων τῶν ἠϊόνων Καμπανία πᾶσα ἵδρυται, πεδίον εὐδαιμονέστατον τῶν ἁπάντων· περίκεινται δ’ αὐτῷ γεωλοφίαι τε εὔκαρποι, καὶ ὄρη τά τε τῶν Σαυ‐182
5νιτῶν καὶ τὰ τῶν Ὄσκων. Ἀντίοχος μὲν οὖν φησὶ τὴν χώραν ταύτην Ὀπικοὺς οἰκῆσαι, τούτους δὲ καὶ Αὔσονας καλεῖσθαι.

9

Id. VI.: Φησὶ δ’ Ἀντίοχος, Φωκαίας ἁλούσης ὑφ’ Ἁρπάγου τοῦ Κύρου στρατηγοῦ, τοὺς δυναμένους ἐμβάντας εἰς τὰ σκάφῃ πανοικίους, πλεῦσαι πρῶτον εἰς Κύρνον καὶ
5Μασσαλίαν μετὰ Κρεοντιάδου· ἀποκρουσθέντας δὲ τὴν Ἐλέαν κτίσαι.

10

Strabo VI.: Κτίσμα δ’ ἐστὶ τὸ Ῥήγιον Χαλκιδέων· οὓς κατὰ χρη‐ σμὸν δεκατευθέντας· τῷ Ἀπόλλωνι δι’ ἀφορίαν, ὕστε‐ ρον ἐκ Δελφῶν ἀποικῆσαι δεῦρο φασὶ, παραλαβόντας
5καὶ ἄλλους τῶν οἴκοθεν· ὡς δ’ Ἀντίοχος φησὶ, Ζαγ‐ κλαῖοι μετεπέμψαντο τοὺς Χαλκιδέας, καὶ οἰκιστὴν Ἀντίμνηστον συνέστησαν ἐκείνων.

11

Strabo VI.: Φησὶ δ’ Ἀντίοχος τοῦ θεοῦ φήσαντος Ἀχαιοῖς Κρότω‐ να κτίζειν, ἀπελθεῖν Μύσκελλον κατασκεψόμενον τὸν τόπον. Ἰδόντα δ’ ἐκτισμένην ἤδη Σύβαριν, ποταμῷ
5τῷ πλησίον ὁμώνυμον, κρῖναι ταύτην ἀμείνω· ἐπανε‐ ρέσθαι δ’ οὖν ἀπιόντα τὸν θεὸν, εἰ δοτὸν εἴη, ταύτην ἀντ’ ἐκείνης κτίζειν· τὸν δὲ ἀν‐ τειπεῖν (ἐτύγχανε δὲ ὑπόκυφος ὢν ὁ Μύσκελλος)· Μύσκελλε βραχύνωτε, πάρεκ θεὸν ἄλλο ματεύων,
10 κλάσματα θηρεύεις· δῶ‐
ρον δ’ ὅ, τι δῷ τις ἐπαίνει.
Ἐπανελθόντα δὲ κτίσαι τὴν Κρότωνα, συμπράξαντος καὶ τοῦ Ἀρχίου τοῦ τὰς Συρακούσας οἰκίσαντος, προσπλεύσαντος κατὰ τύχην, ἡνίκα ὥρμητο ἐπὶ τὸν
15τῶν Συρακουσῶν οἰκισμόν.

12

Strabo VI.: Φησὶ δ’ Ἀντίοχος τοὺς Ταραντίνους, Θουρίοις καὶ Κλεανδρίᾳ τῷ στρατηγῷ φυγάδι ἐκ Λακεδαίμονος πο‐ λεμοῦντας περὶ τῆς Σειρίτιδος συμβῆναι, καὶ συνοικῆ‐
5σαι μὲν κοινῇ, τὴν δ’ ἀποικίαν κριθῆναι Ταραντίνων· ὕστερον δ’ Ἡράκλειαν κληθῆναι, μεταβαλοῦσαν καὶ τοὔνομα, καὶ τὸν τόπον.

13

Id. VI, § 15.: Ἑξῆς δ’ ἐστὶ Μεταπόντιον, εἰς ἣν ἀπὸ τοῦ ἐπινείου τῆς Ἡρακλείας εἰσὶ στάδιοι μʹ πρὸς τοῖς ἑκατόν. Πυ‐ λίων δὲ λέγεται κτίσμα τῶν ἐξ Ἰλίου πλευσάντων μετὰ
5Νέστορος· οὓς οὕτως εὐτυχῆσαι ἀπὸ γεωργίας φασὶν, ὥστε θέρος χρυσοῦν ἐν Δελφοῖς ἀναθεῖναι. Σημεῖον δὲ ποιοῦνται τῆς κτίσεως, τὸν τῶν Νηληΐδων ἐναγισμόν· ἠφανίσθη δ’ ὑπὸ Σαυνιτῶν. Ἀντίοχος δὲ φησὶν ἐκλει‐ φθέντα τὸν τόπον ἐποικῆσαι τῶν Ἀχαιῶν τινὰς με‐
10ταπεμφθέντας ὑπὸ τῶν ἐν Συβάρι Ἀχαιῶν. Μεταπεμ‐ φθῆναι δὲ κατὰ μῖσος τὸ πρὸς Ταραντίνους τῶν Ἀχαιῶν [τῶν ἐκπεσόντων ἐκ τῆς Λακωνικῆς], ἵνα μὴ Ταραν‐ τῖνοι γειτνιῶντες ἐπιπηδήσαιεν τῷ τόπῳ. Δυοῖν δ’ οὐσῶν τῶν πόλεων τῶν Μεταποντίων ἐγγυτέρω τοῦ
15Τάραντος, πεισθῆναι τοὺς ἀφιγμένους ὑπὸ Συβαριτῶν, τὸ Μεταπόντιον κατασχεῖν· τοῦτο μὲν γὰρ ἔχοντας, ἕξειν καὶ τὴν Σειρῖτιν· εἰ δ’ ἐπὶ τὴν Σειρῖτιν τρά‐
ποιντο, προσθήσειν τοῖς Ταραντίνοις τὸ Μεταπόντιον ἐν πλευραῖς οὖσι. Πολεμοῦντας δ’ ὕστερον πρὸς τοὺς183
20Ταραντίνους καὶ τοὺς ὑπερκειμένους Οἰνωτροὺς, ἐπὶ μέρει διαλυθῆναι τῆς γῆς, ὅπερ γενέσθαι τῆς τότε Ἰταλίας ὅριον, καὶ τῆς Ἰαπυγίας.

14

Strabo VI.: Περὶ δὲ τῆς κτίσεως λέγων Ἀντίο‐ χος φησὶν, ὅτι τοῦ Μεσσηνιακοῦ πολέμου γενηθέν‐ τος, οἱ μὴ μετασχόντες Λακεδαιμονίων τῆς στρατείας,
5ἐκρίθησαν δοῦλοι, καὶ ὠνομάσθησαν Εἵλωτες· ὅσοις δὲ κατὰ τὴν στρατείαν παῖδες ἐγένοντο, Παρθενίας ἐκά‐ λουν, καὶ ἀτίμους ἔκριναν. Οἱ δ’ οὐκ ἀνασχόμενοι (πολλοὶ δ’ ἦσαν) ἐπεβούλευσαν τοῖς τοῦ δήμου. Αἰ‐ σθόμενοι δ’ ὑπέπεμψαν τινὰς, οἳ προσποιήσει φιλίας,
10ἔμελλον ἐξαγγέλλειν τὸν τρόπον τῆς ἐπιβουλῆς. Τού‐ των δ’ ἦν καὶ Φάλανθος, ὅσπερ ἐδόκει προστάτης ὑπάρχειν αὐτῶν· οὐκ ἠρέσκετο δ’ ἁπλῶς τοῖς παρὰ τῆς βουλῆς ὀνομασθεῖσι. Συνέκειτο μὲν δὴ, τοῖς Ὑα‐ κινθίνοις ἐν τῷ Ἀμυκλαίῳ συντελουμένου τοῦ ἀγῶνος,
15ἡνίκα τὴν κυνῆν περιθῇ ὁ Φάλανθος, ποιεῖσθαι τὴν ἐπίθεσιν· γνώριμοι δ’ ἦσαν ἀπὸ τῆς κόμης οἱ τοῦ δήμου. Ἐξαγγειλάντων δὲ τινῶν λάθρα τὰ συγκείμενα τῶν περὶ Φάλανθον, καὶ τοῦ ἀγῶνος ἀνεστῶτος, προ‐ ελθὼν ὁ κῆρυξ εἶπε, μὴ ἂν περιθεῖναι κυνῆν Φάλαν‐
20θον. Οἱ δ’ αἰσθόμενοι, ὡς μεμηκύνασι τὴν ἐπιβουλὴν, οἱ μὲν διεδίδρασκον, οἱ δὲ ἱκέτευον. Κελεύσαντες δ’ αὐτοὺς θαῤῥεῖν, φυλακῇ παρέδοσαν· τὸν δὲ Φάλαν‐ θον ἔπεμψαν εἰς θεοῦ περὶ ἀποικίας· ὁ δ’ ἔχρησε· Σατύριόν σοι δῶκα, Τάραντά τε πίονα δῆμον
25οἰκῆσαι, καὶ πῆμα Ἰαπύγεσσι γενέσθαι.

15

Clemens Al. Protrept.: Ἐν τῷ νεῷ τῆς Ἀθήνας ἐν Λαρίσσῃ, ἐν τῇ ἀκροπόλει, τάφος ἐστὶν Ἀκρισίου· Ἀθήνησι δὲ ἐν ἀκροπόλει, Κέκροπος, ὡς
φησὶν Ἀντίοχος ἐν τῷ ἐννάτῳ τῶν ἱστοριῶν.184